Mondiale faillissementen versnellen in 2024

Wat zit er achter de wereldwijde versnelling van de faillissementen? De terugval van de bedrijfsomzet wint aan kracht als gevolg van een lager prijszettingsvermogen en een zwakkere mondiale vraag. Vanaf het tweede kwartaal van 2023 is deze terugval van de omzet voor het eerst sinds medio 2020 breed gedragen in alle mondiale regio's (-1,9% op jaarbasis). Dit in combinatie met aanhoudend hoge kosten zet dit de winstgevendheid onder druk. Als gevolg hiervan verslechteren de liquiditeitsposities snel en zullen ze waarschijnlijk niet vóór 2025 verbeteren

“Bedrijven hebben nog steeds een aanzienlijke buffer aan cashgeld: 3,4 biljoen euro in de eurozone en 2,5 biljoen dollar in de VS. Maar deze cashbuffers zijn voor een groot deel in handen van grote bedrijven en in specifieke sectoren zoals technologie en duurzame consumentengoederen. Over het algemeen zijn de meeste bedrijven in het huidige klimaat van afzwakkende vraag niet in staat hun kaspositie te versterken. Al met al verwachten we twee versnellingen van het aantal mondiale bedrijfsfaillissementen, met +6% in 2023 en +10% in 2024, na +1% in 2022”, aldus Aylin Somersan Coqui, CEO van Allianz Trade.

Voor sommige sectoren is de huidige situatie extreem moeilijk zoals horeca, transport, groothandel en detailhandel. Andere sectoren maken juist een inhaalbeweging, zoals de bouwsector. Veel bouwbedrijven konden, mede door het tekort aan personeel, de vraag niet bijbenen. Die achterstand is inmiddels aardig ingelopen. Dat geldt vooral op het gebied van woningbouw.  

“Door de hogere rente zien we de vraag naar vastgoed en duurzame kapitaalgoederen afnemen. Ook komt in bepaalde sectoren de solvabiliteit onder druk te staan. Dat geldt vooral voor sectoren met hoge schuldenlasten, zoals bijvoorbeeld energiebedrijven en telecom. Ook zien we dat de behoefte aan werkkapitaal toeneemt. De WCR (working capital requirement) uitgedrukt in dagen (de tijd die bedrijven moeten overbruggen tussen uitgaven en inkomsten) staat wereldwijd gezien op een recordhoogte van 86 dagen, ruim +2 dagen boven het niveau van vóór de pandemie. Hogere rentetarieven maken het voor bedrijven ook nog duurder om structureel hogere werkkapitaalbehoeften te financieren. Dat brengt risico’s met zich mee voor bijvoorbeeld sectoren als de bouw, machinebouw en transport”, zegt Maxime Lemerle, hoofdanalist voor Insolvency Research.

Eind 2023 is de normalisatie van het aantal bedrijfsfaillissementen in de meeste geavanceerde economieën voltooid. In 55% van de landen zal de toename dit jaar in dubbele cijfers lopen. Zoals VS (+47%), Frankrijk (+36%), Japan (+35%) en Zuid-Korea (+41%). Nederland staat in de absolute top met +59%. Volgend jaar is het niveau van de faillissementen in drie op de vijf landen terug op het pre-coronaniveau. Dat geldt ook voor belangrijke markten als de VS en Duitsland. Aan beide kanten van de Atlantische Oceaan zou de bbp-groei moeten verdubbelen om de insolventiecijfers te stabiliseren, wat niet vóór 2025 zal gebeuren.

“Bovendien zullen de betalingstermijnen, door de vertragende mondiale economische groei, waarschijnlijk langer worden, wat zal bijdragen aan de stijging van het aantal faillissementen in de komende kwartalen: de wereldwijde Days Sales Outstanding bedraagt voor 47% van de bedrijven al meer dan 60 dagen. Eén extra dag betalingsuitstel komt overeen met een financieringstekort van 100 miljard dollar in de VS, 90 miljard dollar in de EU en 140 miljard dollar in China. Nu de bankleningen voor het MKB opdrogen, zou het dichten van dit financieringsgat een aanzienlijke uitdaging kunnen zijn,” zegt Aylin Somersan Coqui, CEO van Allianz Trade.

“In de Benelux begon de normalisatie eerder in België (+49% in 2022) dan in Nederland (+18%)”, zegt Johan Geeroms, Director Risk Underwriting Benelux van Allianz Trade. “Maar beide landen zijn op weg naar nogmaals een stijging van de insolventie in 2023 (respectievelijk +9% en +59%) en in 2024 (respectievelijk +4% en +28%). Omdat Nederland meer blootgesteld wordt aan de (internationale) economische cyclus, zal het een sterkere toename kennen. De aanhoudende zwakkere economische en financiële vooruitzichten voor 2024 zullen leiden tot meer insolventie in de meeste sectoren, terwijl de horecasector en de transport-/opslagsector in beide landen al hun niveau van voor corona hebben gehaald in het eerste semester van 2023. We verwachten dat België het gat tot het niveau van 2019 niet volledig zal dichten – dat was namelijk het op één na hoogste aantal ooit. Met 10.500 gevallen in 2024 en 10.000 in 2025 zal België wel het gemiddelde van de periode tussen 2010 en 2019 halen. Door de heropleving van het aantal bedrijfsfaillissementen (+1.250 gevallen in 2023 en +950 in 2024) zal Nederland opnieuw een hoger niveau halen dan in 2017 tot 2019, maar niet zo hoog als de golf die we tijdens de grote financiële crisis zagen (gemiddeld 7.900 gevallen per jaar van 2009 tot 2014)”, aldus Johan Geeroms.  

Uit de lijst met faillissementscijfers per land blijkt dat Allianz Trade verwacht dat de faillissementen in de Eurozone in 2025 een duidelijke daling laten zien (-7%). Die daling zien we alleen niet terug in Nederland (+2%) en enkele Zuid-Europese economieën.