Johan Geeroms - Manager Risk Underwriting
Je kent ze vast wel: startups die een vliegende start maken. Hun successtory’s duiken op in de media. Blijken ze een paar jaar later failliet. Hoe is het mogelijk, het ging toch zo goed? Ben je leverancier van zo’n startend bedrijf? Laat je niet meeslepen door de euforie. Elke starter loopt tegen groeistuipen aan en het is maar de vraag of ze dat overleven.
Het wemelt van de startups. Jonge ondernemers met ‘een goed idee’ en veel enthousiasme. Perfect dat ze er zijn want ze vormen een belangrijke bron voor innovaties. Maar dat neemt niet weg dat heel veel startups mislukken en een vroege dood sterven op de zolderkamer waar ze ook begonnen zijn. Veel kwaad kan dit niet want doorgaans zijn er geen medewerkers, leveranciers of financiers mee gemoeid. Wellicht dat de ondernemer een wijze les heeft geleerd die hij mee kan nemen naar een volgend initiatief.
Om te bezien of een bedrijf levensvatbaar is, is wel een paar jaar nodig. Uit cijfers van de Kamer van Koophandel blijkt dat globaal 60 procent van de gestarte bedrijven na 5 jaar nog bestaat. Pessimistisch gezegd gaat bijna de helft binnen 5 jaar failliet. Dat kunnen ook grotere, ogenschijnlijke hele succesvolle starters zijn.
Elke ondernemer kent nieuwe bedrijven in zijn omgeving die als een raket van start gaan. Vaak aangevuurd door kapitaal van een financier die aan boord is gestapt. Meestal zijn dat particuliere geldschieters, ook wel informele investeerders genoemd. Bij startups kan dat inderdaad behoorlijk informeel zijn. Denk aan vrienden, familieleden of ‘derden’ die behoefte hebben aan een uitdaging. ’n Oud grapje is dat mannen die in een midlife crisis komen vroeger een Porsche kochten. Nu investeren ze in een startup. Liefst in een technologie die ze zelf nog niet kennen. De buitenwacht zal ze zien als pioniers. Ze tellen mee. Veel niet-professionele particuliere investeerders laten zich leiden door hypes, betalen te veel en komen thuis van een koude kermis. In plaats van dat er winst wordt gemaakt is er nog meer extra geld nodig. Als de resultaten blijven tegenvallen, kan het snel afgelopen zijn met de liefde. Natuurlijk, ik chargeer. Maar ik wil maar zeggen: ook al is er een investeerder aan boord bij een startup, een garantie voor continuïteit is het niet.
Door allerlei oorzaken kan het misgaan. Geld alleen is niet genoeg. Het is maar een van de vele onderdelen van het spel. Stel, een starter weet een paar ton binnen te halen van een welwillende financier. Hoe besteedt hij dat geld? Welke aanpassingen aan het product zijn er nodig? Welke marketing is gewenst? Hoe speelt hij in op de eisen van de markt? Een bak geld maakt de starter nog geen betere ondernemer. Voordat je het weet, gunnen ze zichzelf een serieus salaris en vergeten ze de tering naar de nering te zetten. Dat gaat maar heel even goed.
Of neem dit scenario: de starter groeit tegen de klippen op. Steeds meer klanten, steeds meer omzet. De eerste jaren zijn fantastisch. Alleen lukt het maar niet de oh zo kleine marge op te rekken. Alle aandacht gaat naar de omzet. Onder het mom van: hoe meer klanten des te minder kwetsbaar is het bedrijf. Totdat er een substantieel bedrag nodig is om de broodnodige professionaliseringsslag te maken om de rijdende sneltrein gaande te houden. Kwetsbaarheden op allerlei vlakken komen aan het licht. De groei was snel, maar de organisatie wankel. Een alarmsituatie die ook financiers achter de oren doet krabben. Halve toezeggingen worden bij nader inzien toch teruggetrokken. Opeens is er een acuut liquiditeitsprobleem.
Onvoldoende cash. Weg succesverhaal. En dan heb ik het nog niet eens over marktomstandigheden die plotseling veranderen, ruzie die kan ontstaan tussen co-founders of de supply chain die out of control raakt door de snelle groei.
Als leverancier aan nieuwkomers is het raadzaam om voortdurend de vinger aan de pols te houden. Blijf vragen stellen over ontwikkelingen bij het bedrijf. Informeer in gespreken naar de successen maar ook naar de knelpunten. Bewaak de openstaande rekeningen en ben alert op veranderingen in het betaalgedrag. Voorkom dat je als ervaren ondernemer mee het schip ingaat. Ik zou zeggen: kom eens een kop koffie bij ons drinken. Ook voor dit soort risico’s kun je bij ons als kredietverzekeraar terecht.
