Nu Donald Trump teruggrijpt op eeuwenoud protectionisme door Amerikaanse importen te belasten met extra tarieven, is de vraag: wat zijn hiervan de wereldwijde gevolgen? De researchafdeling van Euler Hermes bracht 3 scenario’s in kaart.
Het lijkt erop dat Trump vooral China wil raken met zijn maatregelen. Maar alom wordt gevreesd voor de kans op een wereldwijde handelsoorlog. Euler Hermes volgt ontwikkelingen rondom handelsbeperkingen op de voet. Dat doen ze met behulp van de ‘protectionisme-tracker’. Hieruit blijkt welke handelsbeperkingen er jaarlijks bij komen per land en welke sectoren het meest geraakt worden. Het meest kwetsbaar in de huidige situatie zijn elektronica, machinery en automotive.
Elk jaar nieuwe beperkingen
Nieuwe protectionistische maatregelen zijn op zich niet bijzonder. In 2017 kwamen er -wereldwijd gezien- 489 nieuwe maatregelen bij (in vergelijking met 2016). Dat gebeurt niet alleen ver weg, maar overal om ons heen. Zo staat Duitsland vierde op de ranglijst van landen die de meeste nieuwe handelsbeperkingen hebben ingevoerd. Handelsbeperkingen zijn dus van alledag. Omdat de groei van de wereldhandel nog steeds sterk is, hebben de maatregelen op mondiale schaal slechts beperkt effect.
Om de economische gevolgen te beoordelen van handelsverstoringen zoals Trump die (mogelijk) voor ogen heeft, hebben de onderzoekers van Euler Hermes drie scenario’s gedefinieerd. Scenario 1 gaat uit van een lichte toename van het gemiddelde importtarief van de VS met + 0,5%. Scenario 2 gaat uit van een stijging van het wereldwijde niveau van importtarieven met 2,5%. Voor alle producten die de VS importeert uit China geldt in dit scenario een importtarief van 15%. Scenario 3 gaat ervan uit dat er wereldwijd een handelsoorlog uitbreekt. Het gemiddelde importtarief wereldwijd stijgt met 8,5%. Voor alle producten die de VS importeert uit China geldt in dit scenario een importtarief van 45%.
Van gematigd effect tot zeer negatieve gevolgen
Scenario 2 en 3 pakken zeer negatief uit voor de wereldwijde handel, bedrijfsfaillissementen en groei in de VS, de EU en China. In scenario 1 zijn de effecten beperkt. De onderzoekers van Euler Hermes houden hierbij rekening met allerlei vrijstellingen die voor landen gelden. De pijlen van de VS zijn hierbij vooral op China gericht. Omgekeerd reageert alleen China met maatregelen tegen de VS. Op jaarbasis leidt dit voor China en de VS samen tot een exportverlies van 30 miljard dollar. Dat is 0,1% van de wereldwijde handel in goederen en diensten.
Gevolgen van scenario 1 op een rij:
• Te verwaarlozen op wereldhandel (> 4% volume)
• Groei in de VS valt -0.1% lager uit
• Impact op Amerikaanse inflatie is te verwaarlozen
• Amerikaans tekort op de lopende rekening loopt op met -0,6 tot -3,0% van het bbp
• Amerikaans overheidstekort stijgt met 1.1% tot -4.5% van het BBP in 2019
• Het aanhoudend herstel van Europa wordt niet beïnvloed
• China blijft op koers voor het zachte landingstraject
Gevolgen van scenario 2:
• Wereldhandel vertraagt met 2%
• Wereldwijde insolventies nemen toe met + 9%
• Groeivertraging in de VS met -0.5%
• Amerikaanse inflatie stijgt duurzaam met + 0,1%
• Amerikaans tekort op de lopende rekening loopt op met 0,9% tot 3,3% van het bbp
• Amerikaans overheidstekort loopt op met 1,6% tot 5,0% van het bbp
• Europese groei vertraagt met 0,6%
• Chinese groei vertraagt met 0,3%
Gevolgen van scenario 3:
• Groei wereldhandel slaat om van een groei van >4% naar een daling van 6%
• Wereldwijde insolventies nemen toe met +14%
• Amerikaanse groei valt 1,7% lager uit
• Amerikaanse inflatie duurzaam omhoog met + 0.4%
• Amerikaans overheidstekort loopt met 4,6% op tot 8,0% van het bbp
• Europese groei vertraagt met -1,9%
• Chinese groei vertraagt met 1%