De huidige geopolitieke spanningen en de verstoorde toeleveringsketens laten de nadelen zien van de globalisering die afgelopen decennia hoogtij vierde. Bedrijven zoeken nu leveranciers dichter bij huis. Maar dat wil niet zeggen dat het afgelopen is met globalisering. Het verandert.
Er doen zich tegenstrijdige trends voor. Aan de ene kant worden handelsbelemmeringen opgeworpen (China, Rusland) maar elders worden nieuwe betrekkingen aangeknoopt. Per saldo zijn de handelsbelemmeringen in 2022 afgenomen (!). Deze tegenstrijdige trends laten zien dat de wereldhandelsstromen zich aan de ene kant aanpassen aan de verschillende schokken (zoals corona en de oorlog in Oekraïne) en ook reageren op veranderingen in de wereldeconomie (terugval van Chinese economie). De algehele globalisering lijkt op pauze te staan, maar neemt niet af.