Wereldwijd zien we een stevige terugval van de economie. In veel landen is een recessie gaande of in aantocht. In Nederland probeert de overheid de economie met miljarden aan steun op gang te houden. Op Prinsjesdag werden enkele nieuwe steunpakketten bekendgemaakt.
Prinsjesdag 2022 & Economische vooruitzichten: veiligheidsriemen aan!
Het kabinet komt huishoudens en kleine ondernemers tegemoet met een tijdelijk prijsplafond op energie. Dat geldt ook voor kleine ondernemers. Ook biedt het kabinet het bedrijfsleven extra geld (inde vorm van voor fiscale aftrekposten) om zo de verduurzaming te stimuleren. Aan een steunpakket voor energie-intensieve mkb-bedrijven wordt nog gewerkt. Volgens het CPB zou Nederland dankzij de overheidssteun volgend jaar mogelijk een economische groei kunnen realiseren van 1,5% (dit jaar komt uit op 4,6%, aldus de rekenmeesters van het kabinet). Het CPB sluit niet uit dat ook Nederland in een economische recessie terecht zal komen.
De economische terugval in Nederland sluit naadloos aan bij het beeld dat onze researchafdeling schetst van de wereldwijde economie. Overal zien we dat het consumentenvertrouwen naar recorddiepte is gezakt en dat ook het optimisme onder ondernemers snel afneemt. Dit zet een rem op bestedingen en investeringen. We verwachten dat de productiesector in de meeste landen in een recessie zal komen. Ook voorzien we een terugval de woningmarkt.
Groei eurozone negatief
De economische groei van de eurozone zal in 2023 waarschijnlijk -0,8% lager uitvallen. De beginmaanden volgend jaar zijn het slechtst, in de tweede helft zien we enig herstel. Dat is mede te danken aan de fiscale steun van overheden (die kan oplopen tot 2,5% van het bbp). Ook beperkt de tegemoetkoming van de overheid het risico op sociale onrust. Maar de steun (zoals fiscaal voordeel en energietoeslagen) zal de pijn zeker niet volledig compenseren. Zowel het besteedbaar inkomen alsook de bedrijfsmarges zullen volgend jaar duidelijk lager uitkomen.
Gemiddelde inflatie EU in 2023: 5,6%
De inflatie blijft hoog tot begin 2023. Voor heel volgend jaar gaan we uit van een wereldwijde inflatie van gemiddeld 5,3% (na bijna 8% in 2022). De inflatie in de eurozone laat in het vierde kwartaal van dit jaar een piek zien van 10% en komt volgend jaar uit op gemiddeld 5,6%. In de VS zal de inflatie in de het eerste kwartaal van volgend jaar nog 4% bedragen om daarna in de tweede helft van het jaar terug te zakken onder de 2%.
Faillissementen: +40%
De economische vooruitzichten hangen sterk af van de impact van financiële verkrapping (renteverhogingen) in de belangrijkste economieën en de doeltreffendheid van fiscale steun. Hoe dan ook voorzien onze researchers een forse toename van het aantal faillissementen met +40%. Voor de aandelenmarkten houden we rekening met eerst nog een verdere terugval voordat er volgend jaar een herstel zal optreden met enkelcijferige rendementen.
Politieke onrust en crisis in opkomende landen
Opkomende markten gaan een moeilijke tijd tegemoet. In coronatijd zijn de schulden sterk opgelopen. Die drukken zwaar op de begroting. Terwijl de eigen munt in waarde daalt moeten de schulden vaak in dure US-dollars worden afgelost. Ook speelt er het risico op sociale onrust. Niet alleen stegen de energieprijzen, ook het voedsel werd in korte tijd fors duurder (in lage lonen-landen gaat een relatief groot deel van het verdiende loon op aan voedsel).
Komt de wereldeconomie verder onder druk te staan door politieke onrust? Hoe ontwikkelt het conflict in Oekraïne zich? Wat zijn de gevolgen van de toenemende rivaliteit tussen de VS en China? Ook dat zijn vragen die boven de markt hangen en voor veel (economische) onzekerheid zorgen.
